English

ŚB 2.6.13-16 अहं भवान् भवश्चैव त इमे मुनयोऽग्रजा: । सुरासुरनरा नागा: खगा मृगसरीसृपा: ॥ १३ ॥ गन्धर्वाप्सरसो यक्षा रक्षोभूतगणोरगा: । पशव: पितर: सिद्धा विद्याध्राश्चारणा द्रुमा: ॥ १४ ॥ अन्ये च विविधा जीवा जलस्थलनभौकस: । ग्रहर्क्षकेतवस्तारास्तडित: स्तनयित्नव: … Read More

ŚB 2.6.40-41 विशुद्धं केवलं ज्ञानं प्रत्यक् सम्यगवस्थितम् । सत्यं पूर्णमनाद्यन्तं निर्गुणं नित्यमद्वयम् ॥ ४० ॥ ऋषे विदन्ति मुनय: प्रशान्तात्मेन्द्रियाशया: । यदा तदेवासत्तर्कैस्तिरोधीयेत विप्लुतम् ॥ ४१ ॥ viśuddhaṁ kevalaṁ jñānaṁ pratyak samyag avasthitam satyaṁ pūrṇam anādy-antaṁ nirguṇaṁ … Read More

ŚB 2.6.6 बाहवो लोकपालानां प्रायश: क्षेमकर्मणाम् ॥ ६ ॥ bāhavo loka-pālānāṁ prāyaśaḥ kṣema-karmaṇām Synonyms bāhavaḥ — arms; loka–pālānām — of the governing deities of the planets, the demigods; prāyaśaḥ — almost always; kṣema–karmaṇām — of those … Read More

ŚB 2.6.46 प्राधान्यतो यानृष आमनन्ति लीलावतारान् पुरुषस्य भूम्न: । आपीयतां कर्णकषायशोषा- ननुक्रमिष्ये त इमान् सुपेशान् ॥ ४६ ॥ prādhānyato yān ṛṣa āmananti līlāvatārān puruṣasya bhūmnaḥ āpīyatāṁ karṇa-kaṣāya-śoṣān anukramiṣye ta imān supeśān Synonyms prādhānyataḥ — chiefly; yān … Read More

ŚB 2.6.39 स एष आद्य: पुरुष: कल्पे कल्पे सृजत्यज: । आत्मात्मन्यात्मनात्मानं स संयच्छति पाति च ॥ ३९ ॥ sa eṣa ādyaḥ puruṣaḥ kalpe kalpe sṛjaty ajaḥ ātmātmany ātmanātmānaṁ sa saṁyacchati pāti ca Synonyms saḥ — He; … Read More

ŚB 2.6.2 सर्वासूनां च वायोश्च तन्नासे परमायणे । अश्विनोरोषधीनां च घ्राणो मोदप्रमोदयो: ॥ २ ॥ sarvāsūnāṁ ca vāyoś ca tan-nāse paramāyaṇe aśvinor oṣadhīnāṁ ca ghrāṇo moda-pramodayoḥ Synonyms sarva — all; asūnām — different kinds of life … Read More

ŚB 2.6.10 पराभूतेरधर्मस्य तमसश्चापि पश्‍चिम: । नाड्यो नदनदीनां च गोत्राणामस्थिसंहति: ॥ १० ॥ parābhūter adharmasya tamasaś cāpi paścimaḥ nāḍyo nada-nadīnāṁ ca gotrāṇām asthi-saṁhatiḥ Synonyms parābhūteḥ — of frustration; adharmasya — of immorality; tamasaḥ — of ignorance; … Read More

ŚB 2.6.23 यदास्य नाभ्यान्नलिनादहमासं महात्मन: । नाविदं यज्ञसम्भारान् पुरुषावयवानृते ॥ २३ ॥ yadāsya nābhyān nalinād aham āsaṁ mahātmanaḥ nāvidaṁ yajña-sambhārān puruṣāvayavān ṛte Synonyms yadā — at the time of; asya — His; nābhyāt — from the … Read More

ŚB 1.11.38 एतदीशनमीशस्य प्रकृतिस्थोऽपि तद्गुणै: । न युज्यते सदात्मस्थैर्यथा बुद्धिस्तदाश्रया ॥ ३८ ॥ etad īśanam īśasya prakṛti-stho ’pi tad-guṇaiḥ na yujyate sadātma-sthair yathā buddhis tad-āśrayā Synonyms etat — this; īśanam — divinity; īśasya — of the … Read More

ŚB 1.11.36 उद्दामभावपिशुनामलवल्गुहास- व्रीडावलोकनिहतो मदनोऽपि यासाम् । सम्मुह्य चापमजहात्प्रमदोत्तमास्ता यस्येन्द्रियं विमथितुं कुहकैर्न शेकु: ॥ ३६ ॥ uddāma-bhāva-piśunāmala-valgu-hāsa- vrīḍāvaloka-nihato madano ’pi yāsām sammuhya cāpam ajahāt pramadottamās tā yasyendriyaṁ vimathituṁ kuhakair na śekuḥ Synonyms uddāma — very grave; … Read More

ŚB 1.11.33 यद्यप्यसौ पार्श्वगतो रहोगत- स्तथापि तस्याङ्‌घ्रियुगं नवं नवम् । पदे पदे का विरमेत तत्पदा- च्चलापि यच्छ्रीर्न जहाति कर्हिचित् ॥ ३३ ॥ yadyapy asau pārśva-gato raho-gatas tathāpi tasyāṅghri-yugaṁ navaṁ navam pade pade kā virameta tat-padāc calāpi … Read More

ŚB 1.11.31 पत्न्य: पतिं प्रोष्य गृहानुपागतं विलोक्य सञ्जातमनोमहोत्सवा: । उत्तस्थुरारात् सहसासनाशयात् साकं व्रतैर्व्रीडितलोचनानना: ॥ ३१ ॥ patnyaḥ patiṁ proṣya gṛhānupāgataṁ vilokya sañjāta-mano-mahotsavāḥ uttasthur ārāt sahasāsanāśayāt sākaṁ vratair vrīḍita-locanānanāḥ Synonyms patnyaḥ — the ladies (wives of Lord … Read More

ŚB 1.11.30 अथाविशत् स्वभवनं सर्वकाममनुत्तमम् । प्रासादा यत्र पत्नीनां सहस्राणि च षोडश ॥ ३० ॥ athāviśat sva-bhavanaṁ sarva-kāmam anuttamam prāsādā yatra patnīnāṁ sahasrāṇi ca ṣoḍaśa Synonyms atha — thereafter; aviśat — entered; sva–bhavanam — personal palaces; … Read More

ŚB 1.11.28 प्रविष्टस्तु गृहं पित्रो: परिष्वक्त: स्वमातृभि: । ववन्दे शिरसा सप्त देवकीप्रमुखा मुदा ॥ २८ ॥ praviṣṭas tu gṛhaṁ pitroḥ pariṣvaktaḥ sva-mātṛbhiḥ vavande śirasā sapta devakī-pramukhā mudā Synonyms praviṣṭaḥ — after entering; tu — but; gṛham … Read More

ŚB 1.11.26 श्रियो निवासो यस्योर: पानपात्रं मुखं द‍ृशाम् । बाहवो लोकपालानां सारङ्गाणां पदाम्बुजम् ॥ २६ ॥ śriyo nivāso yasyoraḥ pāna-pātraṁ mukhaṁ dṛśām bāhavo loka-pālānāṁ sāraṅgāṇāṁ padāmbujam Synonyms śriyaḥ — of the goddess of fortune; nivāsaḥ — … Read More

ŚB 1.11.22 प्रह्वाभिवादनाश्लेषकरस्पर्शस्मितेक्षणै: । आश्वास्य चाश्वपाकेभ्यो वरैश्चाभिमतैर्विभु: ॥ २२ ॥ prahvābhivādanāśleṣa- kara-sparśa-smitekṣaṇaiḥ āśvāsya cāśvapākebhyo varaiś cābhimatair vibhuḥ Synonyms prahvā — by bowing His head; abhivādana — by greeting with words; āśleṣa — embracing; kara–sparśa — shaking … Read More

ŚB 1.11.20 नटनर्तकगन्धर्वा: सूतमागधवन्दिन: । गायन्ति चोत्तमश्लोकचरितान्यद्भुतानि च ॥ २० ॥ naṭa-nartaka-gandharvāḥ sūta-māgadha-vandinaḥ gāyanti cottamaśloka- caritāny adbhutāni ca Synonyms naṭa — dramatists; nartaka — dancers; gandharvāḥ — celestial singers; sūta — professional historians; māgadha — professional … Read More

ŚB 1.11.19 वारमुख्याश्च शतशो यानैस्तद्दर्शनोत्सुका: । लसत्कुण्डलनिर्भातकपोलवदनश्रिय: ॥ १९ ॥ vāramukhyāś ca śataśo yānais tad-darśanotsukāḥ lasat-kuṇḍala-nirbhāta- kapola-vadana-śriyaḥ Synonyms vāramukhyāḥ — well-known prostitutes; ca — and; śataśaḥ — hundreds of; yānaiḥ — by vehicles; tat–darśana — for … Read More

ŚB 1.11.15 द्वारि द्वारि गृहाणां च दध्यक्षतफलेक्षुभि: । अलङ्‍कृतां पूर्णकुम्भैर्बलिभिर्धूपदीपकै: ॥ १५ ॥ dvāri dvāri gṛhāṇāṁ ca dadhy-akṣata-phalekṣubhiḥ alaṅkṛtāṁ pūrṇa-kumbhair balibhir dhūpa-dīpakaiḥ Synonyms dvāri dvāri — the door of each and every house; gṛhāṇām — of … Read More

ŚB 1.11.13 गोपुरद्वारमार्गेषु कृतकौतुकतोरणाम् । चित्रध्वजपताकाग्रैरन्त: प्रतिहतातपाम् ॥ १३ ॥ gopura-dvāra-mārgeṣu kṛta-kautuka-toraṇām citra-dhvaja-patākāgrair antaḥ pratihatātapām Synonyms gopura — the gateway of the city; dvāra — door; mārgeṣu — on different roads; kṛta — undertaken; kautuka — … Read More